Dodatek CONT-EVO MAP jest programem (tzw. dodatkiem programu MS Excel), który umożliwia tworzenie map, wizualizację oraz prezentację danych liczbowych na mapie, poprzez tworzenie kartogramów, etykiet, oznaczanie punktów czy też wykorzystanie wykresów. Niniejszy przewodnik ma za zadanie zaprezentować użytkownikowi sposób poruszania się po tej aplikacji. Przedstawione tu metody wprowadzają jedynie w możliwości programu, które można znacząco rozszerzyć używając poleceń wbudowanych w program MS Excel.

CONT-EVO MAP automatyzuje czynności użytkownika, które pozwalają na stworzenie praktycznie dowolnej wizualizacji geograficznej.
Dodatek nie jest stricte aplikacją typu GIS, nie mniej zawiera znaczącą liczbę funkcji o działaniu zbliżonym do tego typu aplikacji (zwłaszcza jeśli chodzi o edycję źródeł danych, gdzie użytkownik może definiować własne obiekty, czy też punkty w celu późniejszego ich oznaczenia na przygotowanej mapie konturowej).

Podstawowym wymogiem dla działania programu jest poprawnie zainstalowany składnik pakietu MS Office – MS Excel w wersji 2007/2010/2013 wraz z 64-bitowym systemem operacyjnym Windows (7/8/10).

Do rozpoczęcia pracy z programem nie jest konieczna żadna instalacja ze strony użytkownika. Uruchomienie programu odbywa się poprzez otwarcie pliku o nazwie "CONT-EVO MAP.xlam" w programie MS Excel. Bardzo ważne jest, aby program Excel został odpowiednio skonfigurowany dla obsługi makr.

Program MS Excel można skonfigurować tak, aby dodatek CONT-EVO MAP uruchamiał się automatycznie. W tym celu należy wejść do opcji MS Excel i wybrać polecenie Dodatki:

Po uruchomieniu dodatku, na wstążce MS Excel pojawi się nowa karta: „CONT-EVO MAP”:

W sekcji "Ustawienia", jest umieszczony przycisk umożliwiający zdefiniowanie kilku podstawowych ustawień aplikacji:

Sekcja "Mapa":

• Wstaw pełną listę: wstawia listę obiektów, wg których będzie generowana mapa. Po wskazaniu pliku źródłowego, zawierającego dane do mapy, polecenie wstawia pełną listę wszystkich dostępnych w danym pliku obiektów począwszy od zaznaczonej komórki.
• Wstaw listę wg kryteriów: po wskazaniu pliku źródłowego, zawierającego dane do mapy, wyświetla okno dialogowe (kreatora), dzięki któremu użytkownik może zdecydować jakich obiektów będzie używać.
• Wstaw: Wstawia wizualizację wg wskazanej listy obiektów i źródła danych.
• Wstaw z kreatorem: Wstawia wizualizację dla wybranych obiektów (z ominięciem ponownego wskazywania źródła).
• Wstaw tytuł: Dodaje tytuł do wizualizacji w jej górnej części.
• Skaluj: Umożliwia zmianę rozmiaru całej, wcześniej utworzonej wizualizacji.
Czytaj dalej...

Użycie funkcjonalności wbudowanej mapy jest najprostszym i najszybszym sposobem na uzyskanie wizualizacji w Excel. Funkcjonalność umożliwia proste i szybkie wstawienie mapy do bieżącego arkusza, bez pobierania danych czy też łączenia się z serwerem bazy danych.
Dostępne są mapy w podziale na:

• województwa,
• powiaty,
• gminy,
• miasta (dostępne są mapy 32 miast: Białystok, Bielsko-Biała, Bydgoszcz, Bytom, Częstochowa, Gdańsk, Gdynia, Gliwice, Katowice, Kielce, Koszalin, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Płock, Poznań, Radom, Ruda Śląska, Rybnik, Rzeszów, Sopot, Sosnowiec, Szczecin, Toruń, Wałbrzych, Warszawa, Włocławek, Wrocław, Zabrze, Zielona Góra z głównymi ulicami oraz punktami oznaczającymi dzielnice, osiedla oraz kody pocztowe),
• oraz budowanie mapy wg przygotowanej listy identyfikatorów.

Wcześniej wspomniano, iż aplikacja CONT-EVO MAP daje możliwość wizualizacji także na mapie miasta. Opcja wstawienia mapy jest dostępna w tej samej części, w której była możliwość wstawienia mapy wbudowanej w podziale na województwa, powiaty i gminy:

W CONT-EVO MAP można prezentować dane wg kodów pocztowych w formie punktów na wbudowanej mapie Polski. Punkty odpowiadające kodom pocztowym zostały wyliczone jako centralne wg punktów adresowych i tak są prezentowane w aplikacji. Każdy punkt może być opatrzony etykietą, kolorystyką, wykresem itd. Obiekty te są traktowane identycznie jak wszystkie inne obiekty prezentujące regiony na mapie. Dodatkowo, punkty (okręgi je prezentujące) mogą być skalowane wg wartości, co pozwala na prezentację dodatkowej wartości na mapie.

Funkcjonalność pozwala na utworzenie własnych obiektów z nadanym własnym określeniem typu z wykorzystaniem dostępnych obiektów, których definicje są zapisane w aplikacji.
Do tworzenia własnych regionów można wykorzystać dowolną listę dostępnych w aplikacji województw, powiatów, czy gmin.
Wbudowane, standardowe regiony można łączyć ze sobą, czyli np. możliwe jest utworzenie regionu, który składa się z województwa kujawsko-pomorskiego oraz np. kilku powiatów województwa pomorskiego itd.

Drugim, prostym sposobem na uzyskanie mapy bezpośrednio w arkuszu Excel, jest wykorzystanie polecenia: Wstaw > Wstaw predefiniowaną mapę:

1.       Aby wstawić do arkusza wizualizację/mapę należy najpierw wygenerować listę obiektów które chcemy prezentować. W tym celu możemy użyć dwóch poleceń:

• Wstaw pełną listę:

Niniejszy przykład tworzy identyczną wizualizację, jak przedstawiona w poprzednim - jednak w prostszy i o wiele szybszy sposób.

• Na karcie "CONT-EVO MAP" wybieramy polecenie "Wstaw z kreatorem":

• Po wskazaniu pobranego wcześniej źródła danych, pojawi się niemal identyczne okno, jak w przypadku wstawiania listy kształtów wg kryteriów:

Jeśli została wstawiona wizualizacja, możliwe jest dodanie jej tytułu, poprzez użycie polecenia "Wstaw tytuł":

Wizualizacja w każdym momencie może być skalowana, poprzez użycie polecenia "Skaluj":

Aby zmienić wielkość punktów adresowych, kodów pocztowych lub dzielnic/osiedli możliwe należy wybrać kolejną opcję z menu "Skalowanie" > Tylko punkty":

Ostatnią opcją zmiany wielkości obiektów jest skalowanie punktów wg zadanych wartości. Pozwala to np. na stworzenie pseudo wykresów bąbelkowych, gdzie jedną informację można zaprezentować jako wielkość obiektu, a drugą kolorystycznie.

Sekcja "Kartogram"

1.         Do utworzenia kartogramu wykorzystamy losowe dane z przedziału 0-10. Kartogram przygotowany będzie w oparciu o poprzednio prezentowaną wizualizację, przy czym usuniemy zbędne kolumny, pozostawiając identyfikatory i nazwy:

1.         Do utworzenia tego kartogramu użyjemy identycznego zestawu kształtów i danych jak w poprzednim przykładzie. Dodatkowo określimy w odrębnych komórkach własne przedziały liczbowe, które będą wykorzystane do oznaczania barwami określonych obszarów.

• Kolejne przedziały znajdują się w kolejnych wierszach.
• Przedziały określamy malejąco, czyli najwyższy wiersz określa przedział o największych wartościach i jednocześnie w każdym wierszu w lewej kolumnie określamy wartość większą, w prawej mniejszą.
• Każdy przedział rozumiany jest jako lewostronnie zamknięty (dane odpowiadające regionom będą uwzględniane w określonych przedziałach wg zasady "mniejsze lub równe od wartości podanej w lewej kolumnie i większe od wartości z kolumnie prawej danego przedziału").

1.         Kolejna z metod tworzenia kartogramu jest bardzo zbliżona do przykładu 3.

1.         Ostatnia funkcjonalność pozwala na tworzenie kartogramu wg dowolnie określonych cech (nie muszą być to liczby). Funkcja może być wykorzystana np. do prezentacji własnych regionów sprzedażowych lub innych rodzajów grupowania obiektów poprzez użycie kolorów.

1.       Przygotujmy dane do wizualizacji używając filtra:

Sekcja "Etykiety"

Aby do wizualizacji dodać etykiety zawierające nazwy prezentowanych obiektów należy użyć polecenia: "Etykiety obiektów" > "Dodaj" > "Wszystkie":

Operacje dostępne na etykietach z wartościami są identyczne jak w przypadku etykiet z nazwami obiektów. Jedyną różnicą jest sposób ich dodawania.

Ostatnim rodzajem etykiet, którymi można wzbogacić wizualizację są etykiety opisowe. Nie różnią się one w zastosowaniu od etykiet liczbowych przedstawionych w poprzednim przykładzie, jednak mają dwie zalety odróżniające je od pozostałych:

• mogą prezentować dowolne wartości komórek (w tym tekst),
• mogą zostać sformatowane już na poziomie komórek i dzięki specjalnej funkcji połączone w całość, a zastosowany format będzie miał odzwierciedlenie na wizualizacji.
Czytaj dalej...

Sekcja "Wykresy"

1.         W celu zaprezentowania funkcji dodawania wykresów, przygotowana została wizualizacja obejmujące poszczególne województwa Polski, a dodatkowo przygotowane zostały losowe dane w kolejnych kolumnach:

W poprzednim przykładzie stworzyliśmy i edytowaliśmy wykres słupkowy, który prezentował cztery różne cechy w ramach danego regionu.

Automatyczne przekształcanie wykresów w wykresy bąbelkowe, jest kolejną funkcją dostępną w aplikacji CONT-EVO MAP, która umożliwia wzbogacenie wizualizacji o tego typu prezentację danych.

Sekcja "Legendy"

Sekcja "Formatowanie"

1.         Na początek generujemy wizualizację zawierającą wszystkie kształty województw i powiatów, przy czym województwa powinny być umieszczone na liście za powiatami i miastami na prawach powiatów (po przygotowaniu listy, używamy polecenia Wstaw):

Pobierz dane wykorzystane w kolejnych przykładach.

Omawiana sekcja zawiera polecenia w pełni automatyzujące analizę danych na mapie. Dostępne polecenia pozwalają utworzyć i sterować analizą danych na mapie posiadając tylko i wyłącznie podstawowe umiejętności z zakresu obsługi Excela. Użytkownik nie musi znać i tworzyć mniej lub bardziej skomplikowanych formuł umożliwiających prezentację danych na mapie - aplikacja wykonuje szereg czynności całkowicie automatycznie.

Polecenie umożliwia stworzenie analizy na mapie Polski (w podziale na województwa/gminy/powiaty), wykorzystując wbudowaną mapę. Do jej przygotowania wystarczy, aby użytkownik posiadał tabelę z danymi umieszczoną w arkuszu Excel, a dane były przypisane wg kodów pocztowych. Może być to zatem np. zrzut lub eksport danych z bazy danych systemu ERP lub dowolnego innego, przy czym dane powinny zawierać kody pocztowe w jednej z kolumn.

Polecenie jest bardzo podobne do poprzednio omawianego i umożliwia stworzenie analizy na mapie Polski (w podziale na województwa/gminy/powiaty), wykorzystując wbudowaną mapę. Do jej przygotowania wystarczy, aby użytkownik posiadał tabelę z danymi umieszczoną w arkuszu Excel, a dane były przypisane wg kodów pocztowych. Może być to zatem np. zrzut lub eksport danych z bazy danych systemu ERP lub dowolnego innego, przy czym dane powinny zawierać kody pocztowe w jednej z kolumn.

Kolejna analiza automatyczna dostępna w aplikacji CONT-EVO MAP dotyczy wizualizacji na mapie Polski w dowolnym podziale lub mapie wybranego miasta (spośród dostępnych w aplikacji).

Na obrazie poniżej mamy przedstawioną wizualizację dotyczącą województw:

Ze względu na fakt, iż oprogramowanie tworzy obiekty wbudowane w MS Excel i są one scalone w efekcie końcowym, funkcje eksportu do plików graficznych i innych nie zostały zaimplementowane.

Aplikacja CONT-EVO MAP posiada wbudowaną bazę kodów pocztowych oraz funkcję użytkownika nazwaną KOD_P. Funkcja ta umożliwia uzyskanie identyfikatora obiektu lub jego nazwy przypisanej do danego kodu pocztowego. Dzięki temu można w prosty sposób zintegrować własne dane, które mają być zwizualizowane na mapie województw, powiatów czy gmin.

Edytor kodów pocztowych został przygotowany w celu ewentualnego dopisania brakujących pozycji do udostępnionej w aplikacji bazy lub też zmiany zawartości w przypadku pojawienia się rozbieżności.